Petitie tegen Hongaarse anti-LGBTIQ+ wet
Op 13 februari 2023 is de door de Europese Commissie ingeleide inbreukprocedure tegen Hongarije’s “anti-LGBTIQ+ propaganda” wet van 2021 gepubliceerd in het Publicatieblad van de EU. Op die dag lanceerden Forbidden Colours, Háttér Society en Reclaim een EU-brede petitie om alle EU-lidstaten te verzoeken “schriftelijke opmerkingen” te maken bij het Hof van Justitie van de EU met betrekking tot deze zaak.
Met ten minste 20 lidstaten die zich waarschijnlijk zullen inzetten, zal deze inbreukprocedure naar verwachting de grootste mensenrechteninbreukprocedure worden die ooit voor het Hof van Justitie van de Europese Unie is gebracht. Deze zaak is niet alleen belangrijk om een einde te maken aan de censuur die LGBTIQ+-mensen en -organisaties in Hongarije momenteel ondergaan, maar ook om alle LGBTIQ+-mensen in de EU te beschermen tegen de aanneming van soortgelijke wetten in hun land.
De aanneming van de wet en de inbreukprocedure
Op 15 juni 2021 heeft het Hongaarse parlement wet LXXIX van 2021 aangenomen betreffende het strenger optreden tegen pedofiele daders en tot wijziging van bepaalde wetten ter bescherming van kinderen. Het oorspronkelijke doel van het wetsvoorstel was de preventie, opsporing en bestraffing van seksuele misdrijven tegen minderjarigen doeltreffender te maken.
Op het laatste moment werden echter anti-LGBTIQ+-bepalingen in deze wet opgenomen. De wet wijzigt met name de kinderbeschermingswet, de gezinsbeschermingswet, de nationale wet op het openbaar onderwijs, de reclamewet en de mediawet om een verbod in te stellen op de toegang van minderjarigen tot alle inhoud die “een afwijking van de met het geslacht bij de geboorte overeenkomende identiteit, geslachtsverandering of homoseksualiteit propageert of afbeeldt”. Met deze last-minute wijzigingen werd de zogenaamde “kinderbeschermingswet” de Hongaarse versie van de “anti-LGBT-propagandawet” die in 2013 in Rusland werd aangenomen.
Op 15 juli 2021 heeft de Europese Commissie aangekondigd een inbreukprocedure tegen Hongarije in te leiden met betrekking tot deze wet. De Commissie was vervolgens van mening dat deze zogenaamde “kinderbeschermingswet” in strijd is met het afgeleide recht van de EU, zoals de richtlijn audiovisuele mediadiensten, de richtlijn elektronische handel en de dienstenrichtlijn. Bovendien heeft de Europese Commissie benadrukte dat de “bepalingen [of that law] ook in strijd zijn met de menselijke waardigheid, de vrijheid van meningsuiting en van informatie, het recht op eerbiediging van het privé-leven en het recht op non-discriminatie” die in het Handvest van de grondrechten van de EU zijn verankerd. Tot slot was hij van mening dat de wet in strijd is met onze gemeenschappelijke EU-waarden die zijn vastgelegd in artikel 2 van het Verdrag betreffende de Europese Unie.
Bovendien, zoals aan de kaak gesteld Volgens Eurochild is deze wet “duidelijk in strijd met de rechten van kinderen zoals neergelegd in het VN-Verdrag inzake de rechten van het kind, waaraan Hongarije sinds 1991 gebonden is. Kinderen hebben recht op een gezonde ontwikkeling, vrijheid van meningsuiting, zelfidentiteit, inclusief onderwijs en toegang tot de rechter. Deze wetgeving schendt al deze rechten en dreigt juist de kinderen te schaden die zij zegt te beschermen”.
After a failed dialogue the European Commission announced on 15 July 2022 that the case would be referred to the Court of Justice of the European Union (CJEU). Toch moest Forbidden Colours een pleitcampagne voeren om de Europese Commissie ertoe te bewegen de zaak uiteindelijk op 19 december 2022 in te dienen. De zaak is bekendgemaakt in het Publicatieblad van de EU op 13 februari 2023. Vanaf dat moment hebben de EU-lidstaten zes weken de tijd om “schriftelijke opmerkingen” over de zaak bij het HvJEU in te dienen.
Een EU-brede petitie om de lidstaten op te roepen hun verplichtingen na te komen
Op 13 februari 2023 lanceerde Forbidden Colours, samen met Háttér Society en Reclaim, een EU-brede petitie om de EU-lidstaten aan hun verplichtingen te herinneren en hen te vragen uiterlijk op 27 maart 2023 “schriftelijke opmerkingen” over de zaak te maken. Daarmee zouden zij hun volledige steun betuigen aan de bescherming en verdediging van de grondrechten van LGBTIQ+-personen in hun land en in de Europese Unie.
Forbidden Colours herinnert eraan dat 19 lidstaten slechts enkele dagen na de aanneming van de wet in juni 2021 luidkeels hun steun hadden uitgesproken voor de eerbiediging van de mensenrechten van LGBTIQ+-personen.
Op 22 juni 2021 sloten 18 lidstaten zich aan bij een verklaring op initiatief van de Belgische minister van Buitenlandse Zaken Sophie Wilmès waarin zij de Hongaarse wet veroordeelde en de Europese Commissie verzocht “alle haar ter beschikking staande instrumenten te gebruiken om de volledige eerbiediging van het EU-recht te waarborgen”.
Twee dagen later, op 24 juni 2021, ondertekenden 16 staatshoofden en regeringsleiders van de EU een gemeenschappelijke verklaring waarin zij beloofden “de strijd tegen discriminatie van de LGBTI-gemeenschap voort te zetten en opnieuw [the] op te komen voor hun grondrechten”. Zij verklaarden allen “vastbesloten te zijn deze inspanning voort te zetten en ervoor te zorgen dat toekomstige Europese generaties opgroeien in een sfeer van gelijkheid en respect”.
Bovendien hadden 14 EU-lidstaten op 17 mei 2021 – de internationale dag tegen homofobie, bifobie en transfobie – een diplomatieke verklaring ondertekend over de bescherming van LGBTIQ-personen in de Europese Unie. Een maand voor de aanneming van de Hongaarse “anti-LGBT-propaganda”-wet hebben deze lidstaten toegezegd “gezamenlijk een processtrategie te ontwikkelen om, waar nodig, de Europese instellingen te steunen in rechtszaken waarin de bescherming van EU-waarden in het algemeen en van LGBTIQ-personen in het bijzonder in het geding is”.
De bekendmaking van de inbreukprocedure tegen Hongarije geeft de EU-lidstaten de gelegenheid om deze woorden in daden om te zetten. Van hen wordt nu verwacht dat zij hun volledige steun betuigen aan de kernwaarden van de EU inzake inclusie, gelijkheid en de bescherming van de mensenrechten van LGBTIQ+-personen.
Door het verzoekschrift te ondertekenen, onderschrijven de burgers een brief die de drie organisaties aan de minister van Buitenlandse Zaken van hun land zullen sturen met het verzoek hun verbintenissen na te komen en “schriftelijke opmerkingen” over de inbreukprocedure te maken.
Forbidden Colours, Háttér Society en Reclaim blijven erop vertrouwen dat ten minste 20 lidstaten zich bij de zaak zullen aansluiten, waardoor het de grootste mensenrechtenzaak wordt die ooit onder de aandacht van het HvJEU is gebracht.
LGBTIQ+-censuur: een verwoestende impact op LGBTIQ+-jongeren
In januari 2023, anderhalf jaar na de goedkeuring van de wet, publiceerde de Háttér Society een uitgebreid rapport over de verstrekkende en verwoestende gevolgen van de wet. De organisatie meldt dat het vijandige publieke debat en LGBTI-fobische handelingen zijn toegenomen sinds de goedkeuring van de wet.
De vaagheid van de in de wet gebruikte termen – zoals “afbeelding” of “verspreiding” – heeft een sterk afschrikkend effect in de gehele Hongaarse samenleving teweeggebracht. Uit angst voor mogelijke sancties is zelfcensuur de regel geworden. Media weigeren elke uitzending die LGBTIQ+ onderwerpen aansnijdt. Schoolmeesters en psychologen zijn bang om vragen over LGBTIQ+ onderwerpen te beantwoorden, uit angst hun baan te verliezen.
Maatschappelijke organisaties die met scholen werken aan mensenrechten en burgerschapsvorming is de toegang tot scholen ontzegd, tenzij zij beloofden geen LGBTQI-kwesties aan te snijden, zelfs als de leerlingen zelf dergelijke kwesties ter sprake brengen. Maatschappelijke organisaties of externe deskundigen mogen in openbare onderwijsinstellingen geen lessen over seksuele en relationele vorming geven.
Zwijgen kan de media en het onderwijs beschermen tegen sancties. Dit brengt kinderen die tot een seksuele of genderminderheid behoren echter in een precaire positie.
De zogenaamde “kinderbeschermingswet” laat LGBTIQ+-kinderen, die vaak het slachtoffer zijn van pesterijen, stigmatisering en zelfs geweld, aan hun lot over.
Háttér Society concludeert dat “de wet kinderen niet beschermt, maar hen afschermt van informatie die essentieel is voor hun ontwikkeling tot goed geïnformeerde, ruimdenkende mensen die seksuele en genderdiversiteit en uiteindelijk gelijke menselijke waardigheid respecteren. De pretentie om kinderen te beschermen mag niet de basis zijn van een wettelijk kader dat discriminatie aanmoedigt, seksuele en genderminderheden stigmatiseert en bovenal het recht van kinderen op onderwijs schendt dat het recht inhoudt om objectieve, onbevooroordeelde en uitgebreide informatie over seksuele en gender diversiteit te ontvangen.”
“De regering-Orbán gebruikt kinderbescherming als een excuus om de rechten van kinderen en de vrijheid van meningsuiting te beknotten. – net als in het Rusland van Poetin, waar een soortgelijke wet de media heeft verstikt en LGBT-kinderen en -jongeren een verhoogd risico op discriminatie en zelfbeschadiging heeft opgeleverd. De lidstaten moeten zich bij het HvJEU verenigen om dit hatelijke beleid naar de vuilnisbak van de geschiedenis te vegen en ervoor te zorgen dat geen enkele andere lidstaat dit beleid ooit zal herhalen.”
“We vragen de lidstaten zich aan te sluiten bij de inbreukprocedure en de Europese Commissie te steunen. De kruistocht van de Hongaarse regering tegen LGBTQI+ mensen moet stoppen. De zogenaamde ‘kinderbeschermingswet’ schendt niet alleen het recht van kinderen op onderwijs en toegang tot objectieve, kritische en diverse informatie over seksualiteit en genderdiversiteit, maar heeft een breder chilling effect en haalt discussies over LGBTQI-rechten en -onderwerpen uit het publieke debat. Dit is een ongekende aanval op LGBTQI+-rechten, en de lidstaten kunnen hier een einde aan maken door hun krachten te bundelen met de Commissie.”
Achtergronddocumenten
